Kim's nieuwe werk

Niet alleen Edwin’s werk is veranderd nu we hier nog wat langer blijven. Ook mijn werkzaamheden bij het Elephant Valley Project zijn anders geworden. Voorheen was ik 4 a 5 dagen op het project te vinden. Ik nam dan groepen bezoekers mee het bos in om onze olifanten te bekijken en dan vertelde ik ze daar van alles over; ik werkte dus als gids.

Sinds december ben ik alleen nog maar op vrijdag op het project te vinden. Ik heb namelijk ons ‘Research and Monitoring program’ nieuw leven ingeblazen. Dit programma houdt in dat iemand (nu ben ik dat dus) naar de dorpen in Mondulkiri gaat om daar olifanten te bezoeken die nog aan het werk zijn. Het doel van het Elephant Valley Project is namelijk om zoveel mogelijk olifanten te laten stoppen met werken, omdat we vinden dat ze niet horen te werken.
In de dorpen praat ik met de eigenaren van deze olifanten, bekijk of de olifanten in goede gezondheid zijn en waar nodig geef ik advies of medicijnen om de olifant te behandelen. Zo heb al eens een injectie gegeven aan een olifant die helemaal onder de vliegenbeten zat. Nou, kan ik best injecties geven, heb ik in Nederland ook gedaan. Maar een olifant is toch wat groter dan een hond of een kat… Die zijn namelijk wat makkelijk in een houdgreep te houden als dat nodig is! Gelukkig was deze olifant erg vriendelijk en was de injectie geven geen probleem!

Natuurlijk doe ik dit niet allemaal alleen. Ik ga op pad samen met Chan. Hij was hiervoor mahout op het project en heeft als één vd weinigen van ons personeel de middelbare school afgemaakt. Dat betekent dat hij fatsoenlijk kan lezen en schrijven. Dit is wel zo handig omdat we interviews afnemen bij de olifanteneigenaars en de antwoorden moeten allemaal opgeschreven en verwerkt worden. Hij doet dat in het Khmer, schrijft alle informatie op en doet dat in mappen. Hij kan namelijk niet op de computer werken. Ik verwerk alles digitaal en maak een soort database met alle olifanteninfo; naam, leeftijd, locatie etc van olifant én eigenaars.

Chan is Bunong (de oorspronkelijke bevolking van Mondulkiri) en dat is erg belangrijk voor het opbouwen van een goede relatie met de olifanten eigenaars, die allemaal ook Bunong zijn. Chan doet eigenlijk het gehele gesprek in de Bunong taal en vertaalt dat vervolgens voor mij naar het Khmer. Ik maak aantekeningen en verwerk dat uiteindelijk in de computer terug op kantoor. Chan spreekt dus geen Engels… Nou heb ik in twee jaar best redelijk Khmer leren spreken, maar dat je nou zegt, vloeiend… Nee. Dus dat is één van de grootste uitdagingen van deze nieuwe functie: snappen wat er eigenlijk gezegd wordt ;-) Mijn Khmer wordt wel steeds beter en ik leer zelfs een klein beetje Bunong. Of dat handig is weet ik niet, straks maakt mn brein kortsluiting met al die talen!

Mondulkiri is een grote provincie en om de dorpen te bereiken gaan we er op de motor op uit. Chan rijdt en ik ga achterop. Veel dorpen zijn binnen maximaal anderhalf uur wel te bereiken, maar de wegen zijn niet altijd even goed…. Nu we in het midden van het droge seizoen zitten, worden de wegen steeds droger en stoffiger en soms is het net of we op het strand rijden, zo los is het zand.
Inmiddels zijn we ook al twee keer naar Kohnek geweest. Dat is één vd districten in Mondulkiri, het district dat het verste van Sen Monorom ligt. Naar het grootste dorp daar is ruim 100km over een niet al te goede weg. Dat is veel te ver en te moeilijk om op de motor te doen, dus voor deze trip hebben we de minibus genomen. De motor moest natuurlijk wel mee om in Kohnek zelf rond te kunnen rijden. Op de foto’s kunnen jullie zien hoe men hier met de motor de minibus neemt!
In Kohnek heb ik één keer in een guesthouse geslapen en de andere keer bij een familie thuis. Deze mensen hadden zowaar een toilet, best luxe voor het platteland van Mondulkiri. Een eindje achter het huis stond een klein hutje van hout. In het hutje een gat, twee plakken erover en voila een toilet! De planken lagen helaas wat dicht bij elkaar waardoor er een nogal smal gat ontstond… best moeilijk mikken, maar ik heb gelukkig geen ongelukjes gehad ;-) De lieve familie kookte elke dag bergen rijst voor me die ik onmogelijk helemaal op kon eten. Elke keer moest ik me verontschuldigen dat ik niet zoveel rijst kon eten. ‘Maar je bent toch dik’, was het antwoord van de vrouw des huizes. En bedankt … ;-)

Dit nieuwe werk is hartstikke leuk, ik breng vele uren bij Bunong mensen thuis door en leer veel over de cultuur. Zo wilde ik eens na een interview vertrekken. Ik was al opgestaan en was op weg naar de deur, toen Chan ineens weer ging zitten en zei dat we nog niet konden gaan. Ik moet nogal verbaasd hebben gekeken, want hij vertelde dat de kippen onder het huis (veel huizen hier zijn op palen gebouwd) aan het kakelen waren. En als de kippen kakelen, kun je beter niet vertrekken… Dat is blijkbaar een slecht teken. Je moet wachten tot de kippen stil zijn. Dus er zat voor mij niks anders op dan maar weer te gaan zitten! Na een kwartiertje hielden de kippen eindelijk op met herrie maken en konden we vertrekken!

Verder zit ik vele uren in huizen op mensen te wachten. Zoals jullie misschien uit eerder blogs hebben kunnen opmaken… in Cambodja gaat alles wat langzamer. Dus als een eigenaar zegt dat zijn olifant er over een half uurtje is, dan bedoelt hij een Cambodjaans half uurtje! Zo heb ik al eens vier uur zitten wachten zonder uiteindelijk een olifant te zien. Best frustrerend dus! Aan de andere kant is het ook leuk en interessant om bij de mensen thuis te komen en te zien hoe het dagelijks leven van de Bunong eruit ziet. Soms ook triest als je je realiseert hoe weinig sommige mensen hebben. Armoede dwingt ze om creatief te zijn. Zo zat ik eens in een huis helemaal gemaakt van bamboe met een dak van gras; geen spijker of ander onnatuurlijk materiaal te zien.

De Bunong zijn niet boeddhistisch zoals de meeste mensen in Cambodja, maar hangen aan het animisme aan. Dat betekent kort door de bocht dat ze in geesten geloven. De rivieren, watervallen, bomen, zelfs stenen, maar ook alle dieren hebben een geest. Een groot deel van het dagelijks leven van de Bunong bestaat uit het tevreden houden van de geesten. Zo houden ze regelmatig ceremonies om te geesten gunstig te stemmen of om een zegening te vragen. Als de geesten namelijk niet tevreden zijn, kunnen ze mensen ziek maken of zelfs doden. Een ceremonie bestaat in veel gevallen uit het offeren van een dier, voor een huwelijk wordt bijvoorbeeld een waterbuffel geofferd, voor kleinere ceremonies kippen of varkens. Een ander belangrijk onderdeel van een ceremonie is het drinken van rijstwijn. Deze wijn maken ze zelf in grote potten en is best smakelijk. Nou is het tijdens mijn werk al een aantal keer voorgekomen dat we tijdens een ceremonie binnenkwamen. Dan krijg je natuurlijk meteen een glaasje wijn aangeboden. Officieel mag ik natuurlijk niet drinken wanneer ik aan het werk ben. Aan de andere kant, rijstwijn weigeren tijdens een ceremonie is onbeleefd… Dilemma! Gelukkig is de rijstwijn niet supersterk, dus een paar slokjes uit beleefdheid is geen probleem!

Het doel van mijn werk is om een goede relatie op te bouwen met de olifanteneigenaars in Mondulkiri en ze te ondersteunen met de verzorging van hun olifant. Maar natuurlijk proberen we ook zoveel mogelijk olifanten naar ons project te laten komen, zodat ze kunnen stoppen met werken. Sinds december heb ik al drie olifanten gevonden die misschien het komende jaar naar het project zullen komen. Als het zover is, horen jullie het van me!